Zaburzenia psychiczne to poważny i narastający problem zdrowotny w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Badania EZOP (Epidemiologia Zaburzeń Psychiatrycznych i Dostępność Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej) z 2012 roku ujawniły, że problemy ze zdrowiem psychicznym dotyczą co czwartej osoby w wieku produkcyjnym.

Krajowy konsultant w dziedzinie psychiatrii profesor Piotr Gałecki podaje, że w latach 2008 - 2018  o 30 procent wzrosła w naszym kraju liczba sprzedawanych opakowań leków przeciwdepresyjnych, a w 2017 roku codziennie lek przeciwdepresyjny przyjmowało aż 1 milion 700 tysięcy dorosłych Polaków.

Nie leczone zaburzenia psychiczne wpływają negatywnie na funkcjonowanie dotkniętych nimi osób w wielu obszarach życia. Mimo zwiększającego się dostępu do konsultacji specjalistycznych, nowszej generacji leków psychotropowych obarczonych mniejszym ryzykiem działań niepożądanych wciąż wiele osób nie podejmuje leczenia z powodu wstydu, obawy przed stygmatyzacją. Mimo łatwego dostępu do wiedzy nadal znaczna część społeczeństwa postrzega osoby z problemami psychicznymi jako nieprzewidywalne, szczególnie groźne dla otoczenia, co nie jest prawdą.

Lekarz psychiatra  jest osobą po studiach medycznych i szkoleniu specjalizacyjnym. Zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń psychicznych.

Badanie psychiatryczne ma formę rozmowy. W trakcie pierwszej wizyty zbierany jest wywiad – lekarz zadaje pytania dotyczące między innymi aktualnych trudności, dotychczasowego przebiegu choroby, zdrowia somatycznego, występowania zaburzeń psychicznych
w rodzinie generacyjnej, stosowanych używek. Jeśli sytuacja tego wymaga proponowane jest włączenie leczenia farmakologicznego ( którego efekty i tolerancja oceniane są na wizytach kontrolnych). W razie potrzeby zaleca się kontakt z psychologiem w celu wykonania badań (funkcji poznawczych, intelektu, osobowości), zaplanowania psychoterapii.

Jakie objawy powinny skłonić do wizyty u psychiatry:

• utrzymujące się ponad 2 tygodnie: smutek, przygnębienie, brak energii, trudności z podejmowaniem decyzji, utrata zainteresowań, odczuwania przyjemności, zaburzenia snu i apetytu, spadek libido, myśli rezygnacyjne i samobójcze
• nawracające wahania nastroju (okresy „wyżu” i „niżu”)
• drażliwość
• objawy lękowe (napady paniki, lęk przed wychodzeniem z domu, przebywaniem w tłumie, wystąpieniami publicznymi)
• zaburzenia zasypiania, utrzymania snu, nadmierna senność
• poczucie niewydolności intelektualnej
• nawracające natrętne myśli lub czynności, którym nie można się oprzeć
• poczucie zagrożenia, bycia śledzonym, obserwowanym, słyszenie głosów

Jakimi zaburzeniami zajmuje się psychiatra:

• Zaburzenia nastroju (depresja, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, dystymia)
• Zaburzenia lękowe (lęk paniczny, zaburzenie lękowe uogólnione, fobie)
• Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (nerwica natręctw)
• Zaburzenia związane ze stresem (ostra reakcja na stres, zaburzenie stresowe pourazowe, zaburzenia adaptacyjne wynikające z narażenia na stresory psychospołeczne)
• Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną, uporczywe bóle psychogenne
• Otępienie
• Zaburzenia psychiczne u osób z organicznym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego
• Zaburzenia psychiczne wywołane stosowaniem alkoholu i innych substancji psychoaktywnych
• Zaburzenia psychotyczne (schizofrenia, zaburzenia urojeniowe)
• Zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia, zaburzenie z napadami objadania się)
• Zaburzenia snu
• Zaburzenia osobowości

lek. Małgorzata Czołgosz- psychiatra