Rak piersi diagnozowany jest u co 14Polki. Istnieje jednak broń, wobec której ten złośliwy nowotwór jest bezbronny. Nie jest to nowoczesny środek medyczny czy innowacyjny zabieg onkologiczny - to świadomość zagrożenia chorobą i profilaktyka. Staje się ona coraz mocniejszym orężem w rękach polskich kobiet.

Chorych jest coraz więcej

Pomimo, że od lat 60. obserwuje się rosnącą zachorowalność w tempie 1,5 % rocznie, to zarazem spada umieralność z powodu tego nowotworu. Jeszcze w ubiegłym wieku 80% przypadków zostało zdiagnozowane zbyt późno. Wobec licznych kampanii edukacyjnych, kobiety coraz chętniej kierują się na badania mammograficzne, a także same regularnie badają swoje piersi. Dzięki temu znacząco rośnie liczba przypadków, które udaje się wyleczyć. Pod koniec XX wieku wśród przypadków, w których nowotwór rozwijał się w organizmie od co najmniej 5lat, udawało się uratować jedynie 63 proc. Polskich pacjentek. W tym samym okresie w Europie było to 80 %, a w Stanach Zjednoczonych 90%. Dziś w Polsce wyleczonych zostaje prawie 72% zachorowań, a pod koniec tej dekady współczynnik ten ma sięgać 80%.

O nowotworze bez tajemnic

Rak piersi to główna przyczyna zgonów wśród kobiet w przedziale 40-55 lat. Swoje piersi powinny obserwować już 20-latki i to właśnie coraz większa świadomość młodych kobiet przekłada się na lepsze wyniki diagnostyki i leczenia tego nowotworu w ostatnich latach. W dobie powszechnego dostępu do informacji, również starsze wiekiem kobiety z chęcią badają piersi, czy to w zaciszu domowym czy w gabinecie lekarskim.

Nowotwór piersi przestał być tematem tabu. W latach 70. ta odmiana raka była odpowiedzialna za śmierć prawie 90% kobiet powyżej 60 roku życia. Wobec tak niewielkiej skali, nie sposób było przemilczeć tematu. Zarówno media jak i same kobiety, zaczęły mówić wprost o tym ogromnym problemie. Dzięki temu przezwyciężyliśmy strach ratując swoje zdrowie, a niekiedy i życie.

Przyczyny i objawy

Mniej niż 10% przypadków zachorowań na raka piersi jest uwarunkowanych genetycznie. Co jest zatem główną przyczyną występowania tego nowotworu?

99% przypadków zachorowań stanowią kobiety. Niewłaściwa, podnosząca poziom cholesterolu dieta i brak aktywności fizycznej to główne przyczyny raka piersi. Kolejnymi są nadmierne spożywanie alkoholu i palenie papierosów, a także produkcja estrogenów, która występuje w przypadku nadwagi. Ponadto kobiety, które nie rodziły dzieci są dwukrotnie bardziej narażone na wystąpienie nowotworu.

Opuchnięta pierś, w całości lub częściowo zaczerwienienie skóry nad piersią lub jej zaciągnięcie, ból i tkliwość piersi, zaciągnięcie brodawki, wydobywający się z piersi upław, stwardnienie lub guzek pod pachą -to objawy wobec których konieczna jest wizyta u lekarza. Jak prawidłowo badać i obserwować swój biust?

Powinno rozpocząć się od dokładnego obejrzenia piersi w pozycji stojącej, przed lustrem. Jeśli pojawiły się zmiany w wielkości, kształcie, symetrii piersi, zmiana koloru skóry czy brodawek lub jej zaciągnięcia warto udać się do lekarza.

Obserwacja dołów pachowych oraz piersi z profilu poprzez podciągnięcie rąk do góry, a następnie opieranie rąk o biodra i napinanie mięśni klatki piersiowej to kolejny krok w samobadaniu. Ostatnim etapem weryfikacji piersi jest pochylenie się do przodu - tu należy zwrócić uwagę na ewentualne zaciągnięcia, zmiany kształtu lub pomarszczenie skóry. Badaniom tym powinna towarzyszyć obserwacja dłońmi - dokładne ruchy wokół piersi, w zależności od ich pozycji i napięcia, pozwolą wykryć niepokojące zmiany znajdujące się pod skórą.

Istnieją też inne sposoby badania piersi, które nie tylko są bezbolesne, ale też bardzo skuteczne.

Nieinwazyjną za to bardzo precyzyjną metodą diagnostyki raka piersi, jest rezonans magnetyczny. Pozwala on na wykrycie zmian o wielkości choćby dwóch milimetrów.

Rezonans bada zarówno gruczoły piersiowe, jak i węzły chłonne, dając pewność iż wszystkie miejsca w których potencjalnie może wystąpić nowotwór zostały zmonitorowane. Zaleca się go również pacjentkom, które już wcześniej przechodziły zabiegi w obrębie piersi.

Lek. med. Agata Targowska Ferenc - ginekolog